Implementatiewet toegankelijkheidsvoorschriften producten en diensten aangenomen door Eerste Kamer
Vandaag heeft de Eerste Kamer de Implementatiewet toegankelijkheidsvoorschriften producten en diensten aangenomen. Deze wet is een belangrijke mijlpaal om Nederland toegankelijker te maken. Met de wet wordt de Europese Toegankelijkheidsrichtlijn verwerkt in verschillende nationale wetten. Daarmee worden Nederlandse bedrijven vanaf 28 juni 2025 verplicht om hun (vooral elektronische) producten en diensten toegankelijk(er) te maken.
Producten en diensten die onder de wet vallen zijn bijvoorbeeld webwinkels, klantenservices, laptops, smartphones, pinautomaten, ticket- en incheckautomaten in het openbaar vervoer en het noodnummer 112. Deze producten en diensten moeten toegankelijker worden gemaakt in de manier waarop je ze kunt gebruiken. Dit gaat bijvoorbeeld over het technisch bedienen van een product of het navigeren op een website. Ook moeten de gebruiksaanwijzing en klantenservice te gebruiken zijn door iedereen.
Het wetsvoorstel is een samenwerking tussen de ministeries IenW, EZK, Financiën, JenV en OCW, met VWS als coördinator. Om te zorgen dat bedrijven en ondernemers de toegankelijkheidsvoorschriften daadwerkelijk naleven, zijn zes toezichthouders aangewezen. Zij zijn op dit moment bezig met de inrichting van het toezicht.
Een belangrijke stap naar toegankelijkheid
Wouter Bolier is beleidsmedewerker bij Ieder(in), de koepelorganisatie van mensen met een lichamelijke handicap, verstandelijke beperking of chronische ziekte. Hij is erg blij dat de wet is aangenomen. “Er is goed geluisterd naar onze feedback en inbreng. Nu kunnen de Europese toegankelijkheidsvoorschriften echt vorm gaan krijgen. En dat is heel belangrijk, omdat veel producten en diensten nog niet toegankelijk zijn. Als je iets wilt bestellen via een webwinkel, dan gaat dat soms al mis als je blind of slechtziend bent. En als je slechthorend bent en contact wilt opnemen met een klantenservice, dan kan dat vaak alleen telefonisch.” Dankzij de wet zullen mensen met een beperking deze problemen minder ervaren. Zo kan iedereen naar wens digitaal werken, winkelen, reizen boeken en bank- en betaaldiensten gebruiken.
Ieder(in) gaat samen met VWS aan de slag om consumenten en bedrijven goed te informeren over de richtlijn. “We hopen samen goede informatievoorziening te kunnen realiseren. Bijvoorbeeld in de vorm van een website, waarop je informatie kunt vinden over of producten en diensten voldoen aan de wetgeving. Maar ook waar je als consument terecht kunt om feedback te geven.”
Toegankelijke producten en diensten in de hele Europese Unie
Met dank aan de richtlijn wordt in de hele Europese Unie een gelijke basis van toegankelijkheid gelegd. Volgens Bolier is dit goed nieuws voor mensen met een beperking. “Dan kunnen ze ook producten uit andere Europese landen kopen en gebruiken, omdat die op dezelfde manier toegankelijk zijn. Ook op vakantie in Europese lidstaten hebben ze deze zekerheid meer.” Ook ziet hij kansen in samenwerking met andere Europese lidstaten in het realiseren van de Europese toegankelijkheidsrichtlijn. “Soms zijn het hele moeilijke vraagstukken. Daarom is het heel belangrijk dat we goed samenwerken met Europese collega's. Daar is bijvoorbeeld het Accessible EU Center voor opgericht, zodat Europese lidstaten kennis kunnen uitwisselen over toegankelijkheid. Wat zijn hun ervaringen met de richtlijn? En hoe gaan zij om met toezichthouden? Zo hoeven we niet steeds zelf het wiel opnieuw uit te vinden.”
Aan de slag met toegankelijkheid
Om bedrijven voor te bereiden om zelf aan de slag te kunnen met de toegankelijkheidsrichtlijn, is naast Ieder(in) ook MKB Toegankelijk aangesloten. Mohamed Nabih, projectleider digitale toegankelijkheid, vertelt wat MKB-Nederland samen met VWS doet om bedrijven en ondernemers voor te bereiden op de wet: “We creëren bewustzijn op grote schaal en bieden concrete acties. Dit doen we door content te maken met praktische tips. Ook organiseren we kennissessies voor allerlei branches, is er een e-learning basisniveau toegankelijkheid beschikbaar en hebben we video’s met een interpretatie van de richtlijn voor alle betreffende producten en diensten in begrijpelijke taal. Hiermee bieden we bedrijven meteen een handelingsperspectief, zodat ze weten waar ze aan toe zijn.” Alle informatie, video’s en ondersteuning voor bedrijven en ondernemers zijn te vinden op de website van MKB Toegankelijk.
Toegankelijk ondernemen loont
Volgens Nabih, namens VNO-NCW/MKB-Nederland, is het vooral belangrijk dat bedrijven niet aarzelen om te gaan voor toegankelijkheid. Want, naast de positieve maatschappelijke impact, loont het ook. Nabih: “De ruim 2 miljoen mensen met een beperking kopen ook spullen voor in huis, halen cadeaus met de feestdagen of boeken een vakantie met het gezin. Hoe toegankelijker en gebruiksvriendelijker je webwinkel is, hoe hoger de kans dat je deze groep consumenten aan je kunt binden. Straks wordt toegankelijkheid heel normaal en raak je je marktaandeel kwijt, als je hier niet op tijd op inspeelt. We zeggen niet voor niets: toegankelijk ondernemen loont! Daarom is het goed om de eerste stap richting toegankelijkheid te zetten. Dit kun je doen door een plan van aanpak te maken en te zorgen voor een goede borging binnen de organisatie.”
Duurzaam en toekomstbestendig
Ook Bolier ziet het grotere marktaandeel dat toegankelijke bedrijven kunnen aanspreken als een kans: “Ongeveer 15 tot 20 procent van de bevolking heeft één of meerdere beperkingen, of een chronische ziekte. In Nederland gaat het om ruim twee miljoen mensen met een beperking en in de hele Europese Unie zelfs 87 miljoen. Dit biedt gewoon kansen om meer omzet te maken.” Nog belangrijker is volgens Bolier dat toegankelijk ondernemen bedrijven een kans biedt om te verduurzamen. “Als je producten of diensten aanbiedt die niet toegankelijk zijn, dan moet je ze achteraf toegankelijk maken. Wanneer je toegankelijkheid meteen meeneemt vanaf het ontwikkelen van een product of dienst, hoef je geen aanpassingen meer te doen. Dat is op de langere termijn beter voor het milieu. Toegankelijk ondernemen is dus duurzamer én toekomstbestendiger.”